ریزش مو در زنان: علت، تشخیص و درمان آن
اکثر افراد روزانه ریزش مویی حدود 50 تا 100 تار مو را تجربه میکنند. این مقدار ریزش معمولاً باعث کمپشت شدن مو نمیشود، چون موی جدید دوباره در همان نقطه رشد میکند. ریزش مو زمانی رخ میدهد که این چرخه ریزش و رشد مو مختل شود یا فولیکول مو تخریب و با بافت همیند جایگزین شود.
محرکهای ریزش مو
ناراحتیهای تیروئید
این غده پروانهای شکل واقع در جلوی گردن مواد شیمیایی به فعالیت درآورنده بدن را پمپاژ میکند. اگر هورمون تیروئید ترشح شده بسیار زیاد یا بسیار کم باشد، چرخه رشد مو مختل میشود.
سندرم تخمدان پلیکیستیک
ابتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) تعادل هورمونی را بهم میزند و میزان ترشح هورمون مردانه یا آندروژن بیشتر از حد طبیعی میشود. افزایش آندروژن باعث رشد موهای زائد روی صورت و بدن میشود و بالعکس موهای سر به تدریج کم پشت میشود.
طاسی منطقهای
طاسی منطقهای ( (آلوپسی آرهآتا) باعث میشود فرد با ریزش مویی با الگوی منطقهای مواجه شود. سیستم ایمنی مقصر این نوع ریزش مو است که به اشتباه به فولیکولهای سالم مو حمله میکند.
ريزش موي سکهاي يا آلوپسي، يک از بيماريهاي شايع خودايمني است که اغلب منجر به طاسی منطقه ای و ريزش مو به شکل لکهاي و غير قابل پيشبيني ميشود. اين بيماري ميتواند هر فردي با هر سن و سال و جنسيت را درگير نمايد، اما اغلب موارد آن در سنين زير 30 سالگي اتفاق ميافتد. واژه "آلوپسي" از يک اصطلاح قديمي يوناني گرفته شده است که معني آن تقريباً معادل "بيماري روباهي" است. علت اين نامگذاري هم آن است که روباهها شکل خز (پوست) خود را دو بار در سال تغيير ميدهند. واژه "آرهآتا" که بخش ديگري از نام انگليسي اين عارضه است هم به معني "لکههاي کوچک با مرز محدود و مشخص" ميباشد.
عفونت قارچی
عفونت قارچی پوست سر را نیز درگیر میکند و با هدف قرار دادن بخشهای دایرهای شکل باعث خارش پوست آن مناطق و طاسی سکهای میشود.
زایمان
اکثر مادران در دوران بارداری متوجه پرپشت شدن مو میشوند. دلیل پرپشتی مو در دوران بارداری این است که سطح هورمونهای جلوگیری کننده از ریزش مو طی این نه ماه بالاتر از حد طبیعی است. اما مقدار این هورمونها پس از زایمان کاهش مییابد و به حد طبیعی برمیگردد. در نتیجه تمام تارهای مویی که در این مدت روی پوست سر دوام آوردهاند، به یکباره میریزند.
قرص ضدبارداری
هورمونهای متوقف کننده تخمکگذاری باعث کم پشت شدن مو میشوند. احتمال ریزش مو در صورت ارثی بودن کم پشتی مو افزایش مییابد.
رژیم لاغری نامناسب
پیآمد رژیم لاغری نامناسب تنها به کاهش وزن محدود نمیشود.
محکم بستن مو
ریزش مو در اثر سفت بستن موها داستان ساخته و پرداخته ذهن مادران نیست. اگر موهایتان را محکم از پشت دماسبی میبندید یا آفریقایی میبافید، پوست سر تحریک میشوید و دیر یا زود باید منتظر ریزش مو باشید.
درمان سرطان
شیمیدرمانی و پرتودرمانی دو راهکار غلبه بر سرطان هستند که خراجی ناجوانمردانه از موها میگیرند.
استرس بیش از حد
استرس و فشار عاطفی یا جسمی شدید منجر به ریزش ناگهانی مو میشود.
پیشگیری
با رعایت توصیههای زیر میتوانید با گونههای قابل پیشگیری ریزش مو مقابله کنید و مانع ریزش مو شوید:
- داشتن رژیم غذایی سالم، متعادل و سرشار از مواد مغذی
- خودداری از سفت بستن مو به شکل دم اسبی یا بافت آفریقایی
- اجتناب از کشیدن، پیچاندن یا مالش شدید موها
- با ملایمت شستن و آب کشی کردن موها و شانه زدن با شانه دندانه پهن جهت جلوگیری از کشیده شدن موها
- استفاده نکردن از اتوی مو یا بیگودیهای داغ یا فر کردن دائمی موها
آزمایشها و تشخیص
- آزمایش خون: ابتلا به بیماریهای مرتبط با ریزش مو، مانند بیماری تیروئید، در آزمایش خون مشخص میشود.
- تست کشیدن مو: پزشک چندین تار مو را به آرامی میکشد تا مشاهده کند که چند تار مو از پوست سر جدا میشود. مرحله ریزش مو به این ترتیب تعیین میشود.
- نمونهبرداری از پوست سر: پزشک نمونههایی از پوست سر میگیرد و چند تار مو را برای معاینه کردن ریشهها جدا میکند. وجود عفونت دامن زننده به ریزش مو به این ترتیب مشخص میشود.
- میکروسکوپی نوری: پزشک با تجهیزات مخصوص موهای جدا شده از ریشهها را بررسی میکند. اختلالهای احتمالی ساقه مو زیر میکروسکوپ مشخص میشود.
درمان ریزش مو
دارودرمانی
داروها از جمله ماینوکسیدیل (روگین) داروی مورد تایید FDA برای درمان ریزش موی بانوان است که ریزش موی اکثر بانوان را آهسته یا متوقف میکند و برای رویش مجدد مو نیز موثر است. اما مزایای این دارو به محض توقف مصرف آن از بین میرود. کورتیکواسیتروئید به رویش مجدد موی بانوانی کمک میکند که با طاسی منطقهای مواجه هستند. به علاوه اگر ریزش مو نشأت گرفته از ابتلا به بیماری یا سوءتغذیه باشد، با تحت کنترل قرار گرفتن بیماری یا اصلاح رژیم غذایی بار دیگر گیسوان پرپشت خواهد شد.
درمان با لیزر
استفاده از دستگاههایی که نور با انرژی پایین لیزر را به پوست سر میتابانند، به رشد موی جدید کمک میکند. مشاهده نتایج 2 تا 4 ماه زمان میبرد. به خاطر داشته باشید که سازمان غذا و دارو (FDA) انجام آزمایش سختگیرانه را برای تایید دستگاههای با کاربرد زیبایی بر خلاف دستگاههای دارای کاربرد درمانی لازم نمیداند.
پی آر پی
در روش درمان قطعی ریزش مو با پی آر پی (درمان با پلاسمای سرشار از پلاکت یا پلاسما درمانی) خون از خود بیمار گرفته میشود و سلولهای غنی شده (پلاسمای سرشار از پلاکت) پس از استخراج شدن در پوست سر تزریق میشود. پی آر پی (PRP) حاوی پروتئینهای ضروری برای تحریک رشد موی طبیعی است. این درمان را میتوان در کنار جراحی کاشت مو، میکرونیدلینگ یا مصرف داروهایی مانند ماینوکسیدیل و پروپشیا انجام داد.
مزوتراپی
مزوتراپی عملی غیرجراحی است که در حال حاضر برای مقابله با ریزش مو و تحریک رشد مو انجام میشود. این درمان که سودمندی آن در از بین بردن سلولیت و صاف کردن پوست سالها است به اثبات رسیده است، امروزه برای درمان طاسی منطقهای و ریزش مو نیز با اقبال مواجه شده است. مخلوطی از ویتامینها، مواد معدنی و یا مسدود کنندههای DHT به منظور تحریک رشد مو و معکوس کردن احتمالی روند ریزش مو در لایه چربی زیر پوست تزریق میشود. طرفداران مزوتراپی بر این باوراند که این تزریقها گردش خون را در فولیکولهای ضعیف شده یا غیرفعال افزایش میدهد. مواد تزریقی جایگزین مواد معدنی و ویتامینهایی میشود که با پا به سن گذاشتن کمتر میشوند. به این ترتیب جلوگیری از ریزش مو و برانگیختن رشد موی جدید را میتوان دستاورد مزوتراپی دانست.
کاشت مو
مو در عمل کاشت از قسمت پرپشت به بخش کم پشت یا طاس سر انتقال داده میشود. اما مسئله اینجا است که الگوی ریزش موی زنانه به صورت منطقهای نیست و موی تمام سر کم پشت و تنک میشود.
در شایعترین گونه ریزش دائمی مو، فقط بالای سر درگیر میشود. در جراحی ترمیم یا کاشت مو بهترین استفاده از موهای باقیمانده برده میشود. جراح بخش بسیار کوچکی از پوست حاوی چند تار مو را از پشت یا کنار سر جدا میکند، سپس کاشت آن را در بخش طاس یا کم پشت انجام میدهد. معمولاً برای بهینهسازی نتیجه از بیمار خواسته میشود تا داروی مخصوص درمان ریزش مو را قبل و بعد از جراحی مصرف کند.
کلاهگیس و کاشت غیرجراحی مو
ترمیم غیرجراحی مو یا استفاده از کلاهگیس نیز روشی جایگزین برای درمان ریزش مو است و در صورت موفقیتآمیز نبودن دیگر درمانها میتواند مفید باشد. موی مصنوعی منطقهی ریزش موی موقت یا دائمی را میپوشاند. موهای ترمیمی و کلاه گیسهای طبیعی و مرغوبی وجود دارند که با موی طبیعی موی نمیزنند.
درمانهای مکمل
طب سوزنی، رایحه درمانی (آروماتراپی) و ماساژ غالباً برای درمان طاسی انجام میشود، اما شواهد کافی دال بر موثر بودن این روشها وجود ندارد.
